Landbouw & Visserij

Doel (2019-2023)
De bijdrage die de provincie kan leveren aan de transitie van de landbouw is bepaald, waarbij op basis van proeftuinen de optimale condities voor de landbouwtransitie zijn verkend.

Doelrealisatie
De aanzet tot een landbouwvisie is in het voorjaar aan PS aangeboden. Het opstellen van een nieuwe visie op de landbouw is opgenomen in het coalitieakkoord en wordt vanaf 2024 opgepakt.

Activiteiten 2023

• We hebben meegewerkt aan een onderzoek van de Randstedelijke Rekenkamer naar de bijdrage van de provincie aan de voedsel- en landbouwtransitie.
• We hebben de voortgang van 'Landbouw: Meerdere Smaken' gerapporteerd en een aanzet gemaakt voor een landbouw- en voedselvisie .
• We hebben de toegevoegde waarde van de Flevolandse agrosector onderzocht.
• We hebben bijgedragen aan het concept ontwerp van het 'Flevolands Programma Landelijk Gebied '. Daarin hebben we een analyse uitgevoerd naar de bijdrage van de landbouw aan de omgevingskwaliteit van het landelijk gebied en hebben we een voorstel gedaan voor de bijdrage van de landbouw.
• We hebben een maatregelpakket 'Toekomstbestendige Landbouw' opgesteld als eerste stap in de uitvoering van het 'Flevolands Programma Landelijk Gebied'.

Doel (2019-2023)
Met behulp van proeftuinen en kennisnetwerken innovaties is de agrofoodsector landbouw verder geïnnoveerd, verduurzaamd en meer circulair geworden. We hebben stappen gezet in het promoten van streekproducten, het verkorten van de ketens richting de consument en het hergebruik van restproducten binnen de landbouw en gaan zo ook voedselverspilling tegen.

Doelrealisatie

De agrofoodsector landbouw is verder geïnnoveerd, verduurzaamd en meer circulair geworden.

We hebben vanuit 'Landbouw: Meerdere Smaken' projecten en ontwikkelingen aangejaagd gericht op de rol van de Flevolandse agrofoodsector in de innovatie en verduurzaming van het landbouw- en voedselsysteem.

Activiteiten 2023

• Vanuit 'Landbouw Meerdere Smaken' hebben wij, ondersteund door Horizon Flevoland, bijgedragen aan 9 proeftuinen.
• We hebben samen met Flevocampus de ontwikkeling van een innovatiehub 'Smart Logistics voor de Korte keten' verkend.
• We hebben de ontwikkeling van een innovatiehub 'Gezonde Bodem met Smart Farming' verkend. Op basis van de uitkomsten hebben we samen met gemeenten Dronten en Noordoostpolder een start gemaakt met deze innovatiehub. De uitvoering is opgepakt door het Agrofoodcluster. We hebben met Aeres Hogeschool Dronten, Wageningen Universiteit en het Agrofoodcluster gewerkt aan de verkenning van een Agrotech Campus. Hierbij wordt voortgebouwd op de innovatiehub.
• We hebben met het ministerie van LNV en Wageningen Universiteit de rol van 'Boerderij van de Toekomst' geëvalueerd en gewerkt aan een voorstel voor het vervolg.
• We hebben uitvoering gegeven aan versnellingsmaatregelen in het kader van het 'Nationaal Programma Landelijk Gebied', te weten afspoelingsproeven.
• We participeren in 'Voedsel Verbindt' en hebben daarbinnen activiteiten uitgevoerd die zich richten op een duurzamer en meer circulair voedselsysteem, verkorten van de keten en promoten van streekproducten. Zo hebben we een app doorontwikkeld, zijn we het 'Big Data Value Center Agrofood' gestart, hebben we drie kennisbijeenkomsten georganiseerd en gezamenlijke projecten op eiwittransitie en voedselverspilling uitgevoerd.
• We hebben geparticipeerd in de Agro-Expertraad en hebben drie gebiedsbijeenkomsten georganiseerd om de adviezen bekend te maken en daarover in gesprek te gaan met gebiedspartners. We hebben een slotconferentie georganiseerd en het samenvattende advies en de voorzitter van de Agro-Expertraad heeft dit advies toegelicht in de commissie Ruimte, Natuur en Duurzaamheid (RND).
• We hebben een aanzet voor een 'Kennis- en Innovatieagenda' geschreven, gericht op de lange termijn ambitie: Flevoland Stadsland. We hebben de kansrijkheid van twee innovatiehubs verkend, die de opschaling van innovaties, waaronder die uit de proeftuinen, verbeteren. We hebben gewerkt aan een 'Teeltplan van de toekomst' als oplossing voor een duurzaam verdienmodel in de landbouw.

Doel (2019-2023)
De kringlooplandbouw is beter bekend.

Doelrealisatie
Het experimenteergebied kringlooplandbouw is voortgezet, de "Kritische Prestatie-indicatoren Kringlooplandbouw" zijn verder uitgewerkt en er is een opzet gemaakt voor doelsturing. Er is veel aandacht besteed aan kennisdeling over verdienmodellen en methoden om tot toekomstbestendige landbouw te komen.

Activiteiten 2023

• We hebben gewerkt aan het Experimenteergebied Kringlooplandbouw in het kader van de Landbouwvisie van het ministerie van LNV. We hebben vier experimenten kringlooplandbouw georganiseerd in het kader van de landbouwvisie van het Rijk. Deze richten zich op het verminderen van knellende regelgeving voor het realiseren van kringlooplandbouw. Er zijn experimenten gestart over benutten van gecomposteerd slootmateriaal in de landbouw, duurzame pachtvoorwaarden, samenwerking akkerbouw-melkveehouderij en terugbrengen van stoffen uit de afvalwaterzuivering in de landbouw. 
• Samen met de andere vier experimenteergebieden in Nederland en het ministerie van LNV zijn we in gesprek over de doorontwikkeling van het experimenteergebied kringlooplandbouw en de uitvoering van de daaraan gelieerde voucherregeling voor innovatie. 
• We hebben met alle proeftuinen kennisactiviteiten georganiseerd. We hebben een Event Landbouw: Meerdere Smaken georganiseerd. Binnen de regio 'Voedsel Verbindt' hebben we drie netwerkbijeenkomsten georganiseerd. We hebben een 'Kennisdag Bodem en Water' georganiseerd. 
• We hebben in samenwerking met Boerennatuur Flevoland gewerkt aan de Flevolandse uitwerking van een landelijke systematiek van KPI’s Kringlooplandbouw. Voor Flevoland ligt de focus op KPI’s (stuurbare doelen) voor de akkerbouw, gebaseerd op twee landelijk vastgestelde systematieken: 'KPI-Kringlooplandbouw' en de 'Biodiversiteitsmonitor Akkerbouw'.
• We hebben met agrarische netwerken en het agrobedrijfsleven gewerkt aan een methode om in Flevoland te kunnen sturen op doelen: het 'Teeltplan van de Toekomst'.

Doel (2019-2023)
De bodemkwaliteit is verbeterd als basis voor een toekomstbestendige en duurzame landbouw, waarbij nadrukkelijk aandacht is voor bodemdaling en meervoudig ruimtegebruik.

Doelrealisatie
Op basis van de evaluatie van het 'Actieplan Bodem en Water' (ABW) is besloten extra aandacht te blijven besteden aan toekomstbestendige en duurzame landbouw door middel van een nieuwe periode voor ABW in dit langdurige samenwerkingsverband.

Activiteiten 2023

• We participeren in en/of voeren onderzoek en pilots uit in het gebiedsproces bodemdaling,
• We zijn initiator (door de inhuur van een gebiedsregisseur) van het gebiedsproces bodemdaling Flevoland dat met gebiedspartners wordt uitgevoerd.
• In 2023 is de kennisontwikkeling in het gebiedsproces voortgezet, gericht op oplossingen en strategieën hoe om te gaan met de gevolgen van bodemdaling.
• Er is dit jaar een evaluatie van het gebiedsproces uitgevoerd waarbij de conclusies en aanbevelingen voor het vervolg van het proces zijn vastgesteld door de stuurgroep van het gebiedsproces.

Doel (2019-2023)
We hebben een bijdrage geleverd aan een netwerk waarin de agrofoodsector werkt aan een duurzamer systeem als basis voor een toekomstgerichte landbouw.

Doelrealisatie
Het 'Actieplan Bodem en Water' is aan de tweede programmaperiode van 2021 tot en met 2026 begonnen. Het programma is opgesteld en de uitvoering georganiseerd.

Activiteiten 2023
We hebben gezamenlijk met gebiedspartijen uitvoering gegeven aan het 'Actieplan Bodem en Water' met voortzetting van projecten en nieuwe activiteiten en projecten. We hebben een nieuwe gezamenlijke programmamanager geworven en deze ingewerkt. Tevens is de verbinding met de Flevolandse agrarische netwerken versterkt.

Doel (2019-2023)
De Flevolandse economie is versterkt, waarbij de kansen die de Floriade biedt in de volle breedte zijn benut en de kenniseconomie is toegenomen.

Doelrealisatie
De provincie heeft € 10,0 mln. cofinanciering aan de Floriade beschikbaar gesteld en daarbij eigen kaders gesteld voor de besteding, vooral gericht op Floriade als hefboom voor structurele economische ontwikkelingen. De financiële afwikkeling heeft zichtbaar gemaakt dat hiervan een bedrag van € 0,85 mln. niet is besteed.

Doel (2019-2023)
De visserij op schubvis in het IJsselmeer is geherstructureerd, waarbij de vangstrechten worden afgestemd op het niveau dat het ecosysteem duurzaam kan genereren en waarbij er een duurzaam ontwikkel- en arbeidsmarktperspectief blijft bestaan.

Doelrealisatie
Een herstructurering inclusief flankerende maatregelen en vangstreductie is voorbereid.

Activiteiten 2023

• We hebben ons vanuit de provincie, in afstemming met de sector, ingezet voor de keuze voor een sturingsstelsel, dat vanaf 2025 toegepast zou kunnen worden om jaarlijkse te kunnen (bij)sturen op de IJsselmeervisserij.
• We hebben een besluit voorbereid voor het College van GS (als uitvoerder binnen het Actieplan), om een pilot Visserijmanagementsysteem (Smart fishing) voor digitale gegevensverzameling te ondersteunen met middelen uit het Actieplan. GS hebben dit besluit op 17 oktober 2023 genomen.
• We hebben met de middelen die het LNV beschikbaar heeft gesteld voor een pilot scholingsfonds scholingstegoedbonnen beschikbaar gesteld aan beroepsvissers in de IJsselmeervisserij. In 2023 is het subsidieplafond bereikt. Met deze tegoedbonnen kunnen de IJsselmeervissers hun skills up-to-date houden, voorbereid zijn op de technologische veranderingen en eventueel de overstap naar een andere sector, met veelal een andere functie en vaardigheden, kunnen maken.

Toelichting

1. FoodForum
Doordat wij met ingang van oktober 2023 zijn gestopt met de horeca-activiteiten in het Food Forum zijn de zowel de baten als de lasten lager uitgekomen dan begroot.
2. Landbouw Meerdere Smaken
'Landbouw Meerdere Smaken' (LMS) richt zich op de ondersteuning en opschaling van innovaties van onderop en het versterken van de condities voor provincie Flevoland als praktijklaboratorium voor toplandbouw.
Het uitblijven van de landelijke landbouwvisie en duidelijkheid omtrent het 'Nationaal Programma Landelijk Gebied' en de daarmee samenhangende cofinanciering zorgde voor vertraging bij de initiatiefnemers, waardoor opdrachten zijn uitgesteld.
3. Pilots rond bodemdaling, bodemkwaliteit en meervoudig ruimtegebruik
In mei 2023 is de procesregisseur van het gebiedsproces bodemdaling gestopt waardoor het aantal onderzoeken en praktijkproeven sterk is verminderd. Inmiddels is een evaluatie uitgevoerd en zal in maart 2024 een nieuwe procesregisseur starten. De middelen blijven beschikbaar binnen de reserve 'Bodem'.