Mobiliteit

In dit hoofdstuk zijn de belangrijkste activiteiten beschreven die hebben bijgedragen aan de verbetering van de bereikbaarheid van Flevoland.

Programma Mobiliteit en Ruimte
Op 13 juli 2022 is het programma 'Mobiliteit en Ruimte' (hierna PMR) vastgesteld met als beoogd effect een slim, schoon en solide mobiliteitssysteem gericht op het realiseren van een duurzame mobiliteitsketen om van deur tot deur en weer terug te reizen. Met het PMR zijn de provinciale doelen uit de Mobiliteitsvisie 2030 nader uitgewerkt in nieuwe maatschappelijke opgaven. Deze zijn vervolgens verbonden met de doelstellingen en activiteiten van partners en vertaald in tal van provinciale activiteiten. Het PMR kent de volgende kernboodschap:

Als innovatieve provincie investeren we slim in schoon vervoer en een solide vervoersnetwerk, dat veilig en duurzaam is.

Op hoofdlijnen zijn langs een drietal pijlers – slim, schoon en solide - navolgende beleidslijnen te benoemen:

• Van aanbod naar vraaggestuurde mobiliteit;
• Intensivering risicogestuurd werken in verkeersveiligheid;
• Proactief gestuurd verkeersmanagement;
• Duurzame grond, weg en waterbouw;
• Werken en leren op afstand;
• Stimuleren laadinfrastructuur en hernieuwbare brandstoffen;
• Regionale hubs om te verbinden;
• Reductie van CO2-uitstoot;
• Verleiding van bezit naar gebruik;
• Stimuleren van het fietsgebruik;
• Ontsluiting ruimtelijk-economische ontwikkelingen;
• Goede bereikbaarheid met alle vervoerswijzen;
• Mobiliteit bereikbaar voor iedereen;
• Veilige systemen, veilige infrastructuur.

Op 16 december 2020 is het ‘Fundament Smart Mobility Flevoland’ vastgesteld. Door de beleidsmatige verankering in het PMR wordt voornoemd beleidskader voor Smart Mobility bepalend in de integratie van de hele Flevolandse mobiliteitsketen en ontstaan kansen om de innovatieve mobiliteit te verbinden met de meer traditionele mobiliteit. Een voorbeeld hiervan is de realisatie van een achttal regionale personenhubs, waarbij zoveel mogelijk modaliteiten kunnen worden verbonden met vormen van vervoer op maat (MaaS) om de reiziger te verleiden tot duurzaam reisgedrag.

Door het Rijk, de MRA, de VRA, de Flevolandse gemeenten, Rijkswaterstaat Midden-Nederland, het Waterschap Zuiderzeeland, de aangrenzende provincies en andere verbonden actoren nadrukkelijk te betrekken bij het opstellen van het PMR is draagvlak gecreëerd, ontstaan mogelijkheden voor vergroting van het maatschappelijk rendement door bundeling van inzet en kan een start gemaakt worden met de mobiliteitstransitie in Flevoland.

Het bijbehorende bestedingsplan geeft aan hoe voorzien wordt in de dekking van de lasten van alle benoemde activiteiten uit het PMR. Om het aangaan van meerjarige verplichtingen en proactieve sturing op de realisatie van een geheel project mogelijk te maken, is een totaalkrediet voor alle investeringen uit het PMR beschikbaar gesteld en daarbinnen is het college gemandateerd om voortaan een integraal uitvoeringskrediet per investering te voteren. Jaarlijks zal een kredietoverzicht over de voortgang van de investeringen uit het PMR als bijlage bij de programmabegroting worden gepresenteerd.

Grote infrastructuurprojecten

In 2023 zijn de laatste twee grote projecten in uitvoering afgerond: de verbreding van de N702 Hogering in Almere en de aanpassingen aan de N307 Roggebot-Kampen, dit in het kader van het 'IJsseldelta Programma'.
Tegelijkertijd gingen de voorbereidingen voor nieuwe grote projecten door. Zo staat de aanleg van twee nieuwe wegen gepland, namelijk de Spuiweg maar ook de Laan van Nieuw Land die voor een verbeterde bereikbaarheid aan de zuidkant van Lelystad zal zorgen.
Daarnaast is uitvoering gegeven aan de investeringsprojecten van het MBVI 2023 en een nieuw MBVI 2024 is vastgesteld. Een verkeerskundige pre-verkenning is uitgevoerd naar de mogelijkheden om frontale aanrijdingen op de Markerwaarddijk te voorkomen en om delen van het fietspad af te schermen/verleggen van de rijbaan. De resultaten van deze pre-verkenning worden in 2024 technisch nader verkent en uitgewerkt. We onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om de reistijd op de belangrijkste corridors in Flevoland te versnellen. 

Samen met de gemeenten zijn we gestart met een Flevolandbreed multimodaal onderzoek naar de mobiliteitseffecten van de woningbouwambities op de hoofdverkeersstructuur van Flevoland in 2024 is dit onderzoek klaar.

In 2023 is uitvoering gegeven aan het fietspadenplan voor het verbeteren van het Regionaal Kernnet Fiets Flevoland, waaronder de aanpak van de fietsknelpunten en voorbereiding van de hoogwaardige MRA doorfietsroute Almere-Lelystad, 

De MIRT-verkenning A27 is ‘on hold’ gezet vanwege andere prioriteiten door het Rijk binnen het Mobiliteitsfonds (‘schuif van aanleg naar beheer en onderhoud’). Rijk en regio blijven de verkeerssituatie wel monitoren. Voor de A6 is de quick scan stikstof gestart. Dat was mogelijk omdat provincie Flevoland hiervoor capaciteit heeft ingehuurd. In 2024 willen we met het Rijk afspraken maken om de projectorganisatie weer op te starten.

In 2023 zijn ter hoogte van Kampen aan de N50 een aantal maatregelen genomen (onder andere aanleggen van een middengeleider en het verlagen van de snelheid naar 80 km/h) om de verkeersveiligheid en doorstroming te bevorderen. De gesprekken over een duurzame verbetering lopen nog steeds.

Innovatie openbaar vervoer – start nieuwe concessie IJssel-Vecht 2023-2035

In 2023 is hard gewerkt aan de start van de nieuwe 'OV-concessie IJssel-Vecht 2023-2035' onder de merknaam RRReis. Het had een opsteker moeten worden voor de aantrekkelijkheid van het openbaar vervoer in Flevoland. Maar het leverde in de aanloop en bij de start van deze concessie veel zorg op. Op de beoogde stallingslocaties in Lelystad en Emmeloord waren geen zwaardere aansluitingen op het energienetwerk mogelijk. Samen met EBS is ambtelijk en bestuurlijk intensief overleg gevoerd met Leander over alternatieven. Die zijn gevonden in Nagele en bij Lelystad Airport. Daarnaast waren er nog meer tegenslagen:

• de levering van ongeveer 30 elektrische bussen door Ebusco is vertraagd en daarom zal in de eerste periode nog deels met dieselbussen worden gereden;
• het incidentele en structurele personeelstekort bij de OV-bedrijven werkt steeds meer door in de uitvoeringskwaliteit van de dienstregeling. Dit leidde tot veel rituitval bij start concessie.

Bovenstaande combinatie van factoren leidde tot een slechte start, waarvan de reiziger de dupe is geworden. Er zijn veel klachten binnengekomen bij de provincie en de vervoerder. De vervoerder is stevig aangesproken door de opdrachtgevende provincies.

De introductie van het ‘reizen met de bankpas’: OVPay is goed verlopen. Reizigers kunnen nu in heel Nederland in- en uitchecken met hun bankpas/telefoon en hoeven geen OV-chipkaart meer aan te schaffen.

Provincie Flevoland heeft zich ook in 2023 op ingezet voor betere bus-, metro- en spoorverbindingen en stationsknooppunten. Hier noemen we de krachtige bestuurlijke lobby vanuit onze regio tegen de nieuwe dienstregeling 2024 van de Nederlandse Spoorwegen. In de daluren is de treindienst van/naar Flevoland helaas versoberd. De president directeur van NS heeft aan het Vervoerberaad Flevoland (overleg van gedeputeerde mobiliteit met de wethouders mobiliteit van de gemeenten in Flevoland) perspectief geboden op herstel en verbetering van de dienstregeling. Daarnaast zijn afspraken gemaakt om de realisatie van woningbouw beter aan de doorontwikkeling van de dienstregeling te verbinden.

 Samen met de MRA en de gemeente Almere is ingezet op de komst van de IJmeerverbinding, en een betere/snellere verbinding Almere-Utrecht per bus en trein. Onze inspanningen van het GS zijn voortdurend op gericht om deze verbinding richting het volgende kabinet en in onze afspraken met het Rijk over de groei en ontwikkeling van Flevoland stevig op de agenda te houden in onze strategische afspraken met het Rijk en de lopende kabinetsformatie. De verbinding is voor ons immers randvoorwaardelijk voor de groei van Almere en in het bijzonder voor de woningbouw op Pampus.

Het vooronderzoek voor de aanbesteding van de Regiotaxi is afgerond. De onderzoeksresultaten over de vraagontwikkeling, optimalisatiemogelijkheden en een marktconsultatie bieden voldoende input voor de doorontwikkeling van Regiotaxi Flevoland. Dit vervoerconcept kan als onderdeel van het OV-systeem een belangrijke rol hebben bij het zorgen voor bereikbaarheid van het landelijke gebied. In 2024 zal de gunning en de start van de implementatiefase plaatsvinden.

Duurzame Mobiliteit

In het Klimaatakkoord zijn doelen gesteld voor het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen, waaronder CO2. Het belangrijkste deel van de maatregelen uit het Klimaatakkoord moet worden gerealiseerd op nationaal en Europees niveau. Daarop aansluitend wordt ook regionaal en lokaal inzet gevraagd om de doelen van het Klimaatakkoord te halen.

We hebben voortgebouwd op de activiteiten die al liepen en eerder vastgesteld beleid, zoals bevorderen van de plaatsing van laadinfrastructuur voor elektrische auto’s, verduurzamen van woon-werkverkeer en zakelijke reizen en bevorderen van smart mobility. Ook hebben we bij aanbestedingen eisen gesteld ter verduurzaming van de aanleg en het beheer van onze eigen infrastructuur en eigen mobiliteit. In de nieuwe OV-concessie IJssel-Vecht 2023-2035 wordt grotendeels emissievrij materieel ingezet. Zodra de 31 nieuwe bussen beschikbaar komen in het voorjaar van 2024 zal, zodra nieuwe bussen beschikbaar komen, het busvervoer in deze concessie, op de buurtbussen en enkele scholierenritten na, volledig elektrisch zijn.

Het stimuleren van duurzame actieve mobiliteit waaronder het fietsen draagt bij aan de vermindering van de CO2-uitstoot binnen de provincie. In 2023 is gestart met het stimuleren van het fietsgebruik door het oplossen van fietsknelpunten en de voorbereiding van de MRA- doorfietsroute Almere-Lelystad als onderdeel van het Kernnet Fiets Flevoland.

Naast de zaken waar de provincie zelf direct voor verantwoordelijk is, vervult de provincie een belangrijke procesrol. Via het 'Regionaal Mobiliteitsprogramma' (RMP) Noord-Holland en Flevoland hebben we diverse activiteiten uitgevoerd om partijen te informeren, inspireren en verbinden.

De ontwikkeling van het aantal laadpalen in provincie Flevoland is als volgt:

De plaatsing van het aantal laadpalen is het afgelopen jaar iets gestagneerd door tekort aan personeel en leveringsproblemen van materialen (o.a. chips), maar ligt nog op schema. De verwachting is dat de gestelde doelen voor 2030 worden gehaald. Alle gemeenten zijn ondertussen aangesloten.

Cybersecurity
Binnen provincie Flevoland worden 12 bruggen en 10 sluizen op afstand bediend. De informatiebeveiliging van deze objecten moet aan de nieuwe 'Baseline Informatiebeveiliging Overheid' (BIO, ministeriële regeling/AMvB) voldoen. Daarom is een beheersingskader cybersecurity opgesteld.