Openbaar vervoer

Doel (2019-2023)
De mogelijkheden voor realisatie van snelle (rail)verbindingen tussen Flevoland en de andere delen van het land zijn onderzocht.

Doelrealisatie
De start van de concessie IJssel-Vecht 2023-2035 is in 2023 voorbereid. Per december 2023 heeft dit een aantal verbeteringen voor de bereikbaarheid van Flevoland opgeleverd. Zo startte een directe busverbinding tussen Urk en Lelystad en een snellere busverbinding tussen Urk en Kampen. Het OV-aanbod tussen Harderwijk-Zeewolde-Almere is overdag en in de avonduren op werkdagen substantieel toegenomen. In totaal heeft deze aanbesteding tot 10% meer busvervoer geleid. De start van de concessie verliep niet voorspoedig. Er was sprake van ruim 10% ongeplande rituitval. De grootste oorzaak hiervoor was het personeelstekort: zo bleken minder chauffeurs over te komen vanuit Arriva en Connexxion (bijvoorbeeld omdat ze met vervroegd pensioen gingen), het ziekteverzuim is hoog en door de nieuwe stallingslocaties zijn er meer chauffeurs nodig om de dienstregeling te rijden. Deze tegenvallers in combinatie met een krapte op de arbeidsmarkt veroorzaakten de slechte prestaties van de vervoerder EBS en gaven overlast voor de reizigers.

Activiteiten 2023

• In 2023 is een MIRT-onderzoek naar de Lelylijn gestart. Er wordt onderzocht hoe economie, woningbouw en een betere bereikbaarheid elkaar kunnen versterken en welke hoe het tracé van de Lelylijn eruit kan komen te zien en hoeveel dit gaat kosten. Rijk en regio voeren dit onderzoek gezamenlijk uit. Provincie Flevoland draagt hier zowel inhoudelijk als financieel aan bij.
  Het onderzoek is eind 2024 gereed. Dan zal er een besluit worden genomen over de vervolgstappen, zoals het starten van de MIRT-verkenning.
• Met de MRA-partners werkte provincie Flevoland in 2023 weer verder aan besluitvorming over en onderzoek naar de IJmeerverbinding. We hebben het belang van deze verbinding continu in onze bestuurlijke overleggen met het rijk benadrukt. In 2023 is besloten dat er in 2024 een ruimtelijk strategische verkenning voor Almere Pampus zal worden uitgevoerd.
• Met het ministerie van IenW, ProRail, NS en de andere overheden binnen de MRA wordt in het 'Programma Hoogfrequent Spoor' tot 2030 onderzocht hoe het besluit over OV SAAL Middellange Termijn (genomen in september 2020) in de dienstregeling kan worden ingevoerd. In 2023 zijn we gestart met een optimalisatiestudie om te onderzoeken of binnen het afgesproken dienstregelingsmodel nog ruimte is voor verbetering, bijvoorbeeld voor de reistijd tussen Almere Centrum en Amsterdam Centraal
• Met de MRA-partijen, provincie Utrecht en de spoorsector hebben we onderzocht of we gezamenlijk tot een ontwikkelperspectief voor de Gooilijn kunnen komen en of er een kwaliteitsverbetering voor de reiziger te realiseren is. In het voorjaar van 2024 wordt duidelijk of versnelling van de treindienst Almere – Utrecht per 2025 ingevoerd kan worden. Vanuit de MRA blijven we ons ook inzetten om een alternatief te bepleiten voor het goederenvervoer over de Gooilijn zodat er ruimte komt voor extra reizigerstreinen.
• In 2023 is een opzet gemaakt om een onderzoek-, en verbetertraject voor de busverbinding Almere-Utrecht op te starten. Door beperkte capaciteit (bij partners) konden we in 2023 helaas nog niet beginnen. We willen dit wel ruim op tijd voor het aanbestedingstraject voor de volgende busconcessie Almere dat start in 2025 afronden.
• Dankzij extra subsidie van het Rijk hoefden we in 2023 het OV-aanbod in de busconcessies IJsselmond en Lelystad niet te verminderen. De reizigersopbrengsten blijven nog steeds achter ten opzichte van 2019 (pré-corona).
• Samen met gemeenten, NS en ProRail hebben we gewerkt aan de uitvoering van de acties uit de 'Regionale Ontwikkelagenda Flevolijn/Hanzelijn'. De handelingsperspectieven voor de verschillende stations in Flevoland zijn in actieplannen vertaald om stations te verbeteren op het punt van klantbeleving (kwaliteit en veiligheid).
• Gemeente Lelystad heeft de voorbereiding van een nieuw busstation afgerond. Het busstation is klaar in 2025. Dit zal een kwaliteitsverbetering voor de OV-reiziger opleveren.
• In het nieuwe Coalitieakkoord 2023-2027: ‘Toekomst voor het nieuwe land’ is afgesproken dat ‘te onderzoeken of toekomstige woonwijken, het bedrijventerrein en mogelijk Lelystad Airport met het openbaar vervoer ontsloten kan worden via de bestaande infrastructuur en de toekomstige Laan van Nieuw Land in plaats van via een vrijliggende busbaan’. In 2023 is de uitvraag voor een onderzoek opgesteld, zodat in 2024 na een selectie van het onderzoeksbureau dit onderzoek kan starten.

Doel (2019-2023)
De nachtelijke bereikbaarheid van zowel Schiphol als Lelystad Airport is verbeterd.

Doelrealisatie
De bereikbaarheid is gelijk gebleven.

Activiteiten 2023
Provincie Flevoland heeft zich ingezet dat de nieuwe Hoofd Rail Net-concessie (2025-2033) voorschrijft dat NS in de vroege ochtend een trein van Lelystad naar Hoofddorp (via Schiphol) zal rijden. Bij definitieve gunning van de HRN-concessie werd deze passage afgezwakt waarbij het huidige bedieningsniveau op de vroege ochtend het uitgangspunt is. Aangezien er nog geen duidelijkheid is over de openstelling van Lelystad Airport is er nog geen onderzoek gestart naar de meerwaarde en mogelijkheden van verbeterde bereikbaarheid per OV in de vroege ochtend/late avond.

Doel (2019-2023)
De bereikbaarheid van de kleine kernen is door slim maatwerk-OV op peil gehouden.

Doelrealisatie
De OV-bereikbaarheid van kernen en steden is gerealiseerd door op (nagenoeg) alle lijnen vervoer te blijven aanbieden ondanks de dalende reizigersaantallen tijdens en na de coronapandemie.

Activiteiten 2023

• Het onderzoek loopt om te verkennen of we deelmobiliteit/MaaS kunnen toepassen in de hele polder, juist ook in het landelijk gebied.
• In 2023 is de hubstrategie vastgesteld. Met deze hubstrategie zetten we ons in op de realisatie van aantrekkelijke mobiliteitshubs, een plek waar je kunt overstappen van het ene naar het andere vervoermiddel en waar je op een prettige manier even kunt wachten. Deze mobiliteitshubs vormen een belangrijke schakel in de duurzame mobiliteitsketen en samen met een te ontwikkelen systeem van ‘Mobility-as-a-service’ wordt het hierdoor op termijn voor elke Flevolander, mogelijk om van deur naar deur en weer terug te reizen, ook in het landelijk gebied.
• Vanaf 2024 starten we met de eerste verkenningen om in stappen een aantrekkelijk netwerk van de geprogrammeerde hubs uit het 'Programma Mobiliteit en Ruimte' te realiseren. Zo starten we in 2024 bijvoorbeeld met een verkenning naar hoe Emmeloord Busstation als centrale hub in de Noordoostpolder kan worden versterkt en aantrekkelijker ingericht kan worden.

Doel (2019-2023)
De bereikbaarheid van Nationaal Park Nieuw Land is verbeterd.

Doelrealisatie
De bereikbaarheid van Nationaal Park Nieuw Land per openbaar vervoer is in 2023 gelijk gebleven.

Activiteiten 2023
Ter uitvoering van de afspraak in het BO MIRT van november 2022 is vanuit het programma 'Samen Bouwen aan bereikbaarheid' opdracht gegeven voor onderzoek naar de multimodale bereikbaarheid van Lelystad Zuid in relatie tot Lelystad Centrum en de (hoofd)netwerken (OV, weg en fiets). Dit onderzoek zal onder andere antwoord geven op de vraag of een station Lelystad Zuid de beste oplossing is bij grootschalige woningbouw in dit gebied. De provincie heeft samen met de gemeente Lelystad de projectleiders geleverd voor aansturing van dit onderzoek. Door onvoorziene gebreken aan het gebruikte verkeersmodel heeft het onderzoek aanzienlijke vertraging opgelopen. De resultaten worden medio 2024 verwacht.

Toelichting

1. Openbaar streekvervoer
De begrotingspost 'Openbaar streekvervoer' onderschrijdt het begrotingsaldo met een bedrag van € 0,57 mln. Deze onderschrijding wordt veroorzaakt door een saldo van lastenonderschrijdingen (€ 0,41 mln.) en batenoverschrijdingen (€ 0,16 mln.). Op grond van de ministeriële regeling 'Transitievergoeding regionale OV-concessie 2023' toe te passen berekeningssystematiek (onder andere te hanteren LBI-index op de reizigersopbrengsten IJsselmond) is de (netto) exploitatiebijdrage voor de provincie per saldo met € 0,48 mln. verlaagd. Van het totaal budgettair voordeel als gevolg van de onderschrijding binnen de begrotingspost is € 0,38 mln. gestort in de bestemmingsreserve 'Mobiliteit'.
2. Beheer OV
De begrotingspost 'Beheer OV' onderschrijdt het begrotingssaldo met een bedrag van € 0,11 mln. Dit budget dient ter dekking van de lasten samenhangend met diverse (monitoring)activiteiten én het stimuleren van het gebruik van het openbaar vervoer. De benutting van het budget varieert per jaar.
3. Regiotaxi Flevoland
De begrotingspost 'Regiotaxi Flevoland' onderschrijdt het begrotingsaldo met een bedrag van € 0,11 mln. Regiotaxi Flevoland ondervindt qua gebruik nog steeds de nadelige gevolgen van de coronapandemie. Dit leidt ertoe dat er in 2023 minder gebruik is gemaakt van deze voorziening (openeinderegeling) dan waar tot op heden op basis van prognoses vanuit werd gegaan. Het totaal budgettair voordeel als gevolg van de onderschrijding binnen de begrotingspost is gestort in de bestemmingsreserve 'Mobiliteit'.